2023 yılında toplu sözleşme zammı ve yıl sonu enflasyon tahminleri netleşiyor. Yüzde 65'lik 2023 yılı enflasyon tahmininin emekli maaşları ve memur maaşları üzerindeki etkisi kadar,
kıdem tazminatı tavanı hesapları üzerinde de önemli bir değişikliğe yol açtı. Yeni rakamlar, kıdem tazminatı tavanının yaklaşık 35 bin TL olması beklendiğini gösteriyor.Yıl sonu enflasyon tahminlerine göre, emekli ve memur zammı hesaplarının yanı sıra kıdem tazminatı tavanı da güncellendi.
Kıdem Tazminatı Tavanı Yükseliyor
Bu artışlar kıdem tazminatı tavanını da yükseltiyor. Memurların Ocak ayındaki toplu sözleşme zammı yüzde 15 olarak belirlenirken, enflasyon farkı da Orta Vadeli Program'da yer alan yüzde 65'lik 2023 yılı TÜFE tahmini ile ortaya çıktı.Bu tahminlere göre, memurların enflasyon farkı yüzde 29,96 olacak ve Ocak ayı zam oranı yüzde 49,46'ya ulaşacak.
Nasıl Hesaplanacak?
Memur maaşlarına yapılacak artış oranı, kıdem tazminatı tavanına da yansıtılıyor. Kıdem tazminatı tavanı Temmuz ayında yüzde 17,55 artışla 23 bin 489 lira 83 kuruşa yükseltilmişti.Buna göre, bu yılın ikinci yarısında işten ayrılan her çalışan için en fazla 23 bin 489 lira tazminat ödeniyor. Bu tutarın altında olan çalışanlara kendi maaşları, üstünde olanlara ise bu tavan tutarıyla hesaplanan tazminat veriliyor.Tazminat tavanı, Ocak ayında yeni memur maaş katsayısıyla birlikte artacak. Brüt ücreti 23 bin 489 liranın üzerinde olan işçiler bu artıştan etkilenecek ve yeni tavan 35 bin 108 lira olacak.Örnek olarak, brüt ücreti 35 bin lira olan ve 10 yıl hizmeti bulunan bir işçi, bu yıl sonunda işten ayrıldığında 234 bin 898 lira kıdem tazminatı alabilecek. Aynı çalışan, 1 Ocak'tan itibaren ayrıldığında kendi maaşı üzerinden, yani 350 bin lira tazminat alabilecek.Taban kıdem tazminatı ise asgari ücret ile belirleniyor. Ocak ayındaki asgari ücret artışı, en az alınacak kıdem tazminatını da belirliyor. Bu hesaplamalarda brüt asgari ücret kullanılıyor.
Nasıl Uygulanıyor?
İşverenler tavanı uygulamak zorunda değil, istenirse tavanın üzerinde tazminat ödemesi yapılabilir. Tavanı aşan kısım için gelir vergisi ödenir.Kıdem tazminatı her yıl için son 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır. Tazminat hesabına yemek, kıyafet parası, görev tazminatı, ikramiye gibi yıl içinde düzenli olarak yapılan ödemeler de eklenir. İşyerinde geçirilen tam yılı aşan süreler de hesaplamaya dahil edilir. Tazminattan sadece damga vergisi kesilir ve tek seferde nakit olarak ödenir.
Asgari Ücrete de Etki Eder
2023 yıl sonu enflasyon oranı ve 2024 yılı enflasyon öngörüsü, Aralık ayında toplanacak olan Asgari Ücret Komisyonu için de bir referans teşkil ediyor. Bugüne kadar yapılan asgari ücret artışlarına bakıldığında, gerçekleşen enflasyonun üzerinde zam yapıldığı görülüyor. Bu yıl da yüzde 65 yıl sonu enflasyonunun, asgari ücret artışlarını etkilemesi bekleniyor.